Friday, January 18, 2013

"american history x" ამერიკის საზღვრებს გარეთ...


        მიმაჩნია, რომ კინო  ერთ-ერთი იმ უდიდეს   შემოქმედებათაგანია,რომელმაც 1895 წლის 28დეკემბრის შემდგომ (როდესაც იშვა პირველი კინო), ძმები  ლუმიერებიდან მოყოლებული დღემდე, დიდი, ფასეული და სიახლეებით აღსავსე გზა გაიარა: აღმოაჩინა და გამოზარდა უამრავი ნიჭიერი მსახიობი, დახვეწა ტექნიკური საშუალებები იმდენად,რომ  ფილმებს, მანამდე წარმოუდგენელი "3D ტექნოლოგიით" ნებისმიერი მსურველი ვუყურებთ; გაიზარდა და გამრავალფეროვნდა ჟანრები, თუმცა მეორე მხრივ ყურადსაღებია კრიტიკოსთა ნაწილის აზრიც  იმის შესახებ, რომ ფილმების "ღირებულებაც" განსხვავებული გახდა. ამ ყოველივეს ერთადერთი ახსნა არა საკმარისი თუმცა მაინც, "კინო" ეს არ არის ცოცხალი და დროში ქმნადი  ადამიანის გონიერების ნაყოფი, რომელიც არასოდეს იქნება მხოლოდ "ინდუსტრია"...
   ჩემი ბლოგის მკითხველო:
 რათქმაუნდა არსებობს "American History X" -ზე უკეთესი ფილმები: უკეთესი სიუჟეტებით,  სპეცეფექტებით,  მსახიობებით, ჟანრობრივი დათვირთვით და ა.შ - თუმცა იმედია დამეთანხმებით, რომ რაიმეს "უკეთესად" აღქმა, მაინც  სუბიექტურია.
   "American History X"-ის სცენარი ამერიკული რასიზმის თემაზეა აგებული და  სრული სიცხადით თუ არა, ნათლად და გასაგებად მაინც  ასახავს  რასისტული ბუნებისა და  ადამიანის "დისკრიმინაციული წვრთნის" შედეგებს. ალბათ უმთავრესი რასთანაც ამ ფილმის ყურების შემდეგ მიხვალ არის ის, რომ მძლავრი იდეოლოგია, რომელიც იმდენად იპყრობს შენს გონებას, რომ "ყველაფერს არაფრად" გაჩვენებს და "არაფერს ყველაფრად", გაიძულებს გამორიცხო ინდივიდუალური განსხვავებები და იაზროვნო როგორც ამ იდეოლოგიის  ჭეშმარიტმა შვილმა - არის ის, რაც აუცილებლად, უპირობოდ  მოგწყვეტს ნამდვილ მეგობრობას...ნამდვილ სიყვარულს...ნამდვილ სიკეთეს... ნამდვილ ოჯახსა და სიცოცხლესაც კი... სწორედ ამდაგვარი იდეოლოგია აყალიბებს იმდაგვარ ღირებულებით ორიენტაციას, რაც სიტყვა "ღირებულის" მნიშვნელობას - სულს აცლის. არ აქვს მნიშვნელობა, ამას სკინჰედები ატარებენ შავკანიანების წინაარმდეგ ამერიკაში, თუ რომელიმე ჯგუფი რომელიმე ჯგუფის წინააღმდეგ საქართველოში.
  ფილმის მთავარი გმირის დერეკის მსგავსად  ძალაუფლება, პატივი, სტატუსი, ძლიერი რწმენა იდეოლოგიისა, რომელიც ყოველგვარ წინააღმდეგობას გალახვინებს აღმოჩნდა, რომ  არაა მარადიული და უცვლელი. ამასთანავე  ეს ფილმი ამტკიცებს, რომ ცვლილება მტკივნეული თუმცა აუცილებელი პროცესია, თავისი დანაკარგებით და მოგებით.
  სათქმელი  გადმოსაცემად ბევრია, თუმცა გაქვთ შანსი მოკლედ თავად ფილმიდან გაიგოთ და გონებაში ნანახს  ნაირგვარი ინტერპრეტირება გაუკეთოთ. უბრალოდ აქ სიუჟეტიცა და თემატიკაც ერთნაირად საინტერესოა, რის გამოც ღირს ყურება.